Thursday, March 10, 2016

USER MANUAL FLS "STRELA" WITH INTERFACE OUTPUT
2
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
Content 1. Function ............................................................................................................. 4 2. Technical data .................................................................................................... 5 3. Delivery set.............. .......................................................................................... 6 4. Design and function ........................................................................................... 7 5. Operating rules ................................................................................................ 15 5.1. Sensor operation requirements  ............................................................... 15 5.2. General installation data ......................................................................... 15 5.3. Connection diagrams .............................................................................. 16 5.4. Setting steps............................................................................................. 21 5.5. Isolation plug assembly .......................................................................... 23 6. Sensors setting and configuration.................................................................... 25 6.1 Sensor setting in the standard mode.............................................................. 28 6.1.1 Sensors calibration ............................................................................ 29 6.1.2 Setting of averaging interval............... ............................................... 29 6.1.3 Setting of FLS working parameters under "Omnicomm" protocol.....29 6.2 FLS setting in the extended mode .................................................................. 30 6.2.1. Sensors calibration ............................................................................ ..30 6.2.2. Thermal compensation setting ................................................ ............31 6.2.3.   Level to volume conversion ............................................................... 31 6.2.4. Setting of averaging type and interval .... ........................................... 33 6.2.5. Setting of parameters of FLS work under "Omnicomm" protocol......33 6.2.6. Change of the firmware.......................................................................33 6.3. Description of Omnicomm communication protocol............................... 34 6.3.1 Command description for symbol communications protocol ................ 34 6.3.2 Command description for binary communication protocol................... .35 6.3.3 Command 0x06 (single data reading) ..................................................... 36 6.3.4 Comand 0x07 (periodical data output) .................................................... 37 6.4. Description of Modbus communication protocol...................................... 38
3
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
6.4.1 Supported  functions of MODBUS   protocol ......................................... 38 6.4.2 Description of registers used in the FLS................................................ 38 6.4.3 Data transmission format ....................................................................... 40 6.5. Performance test ....................................................................................... 41 7. Maintenance...................................................................................................... 42 8. Marking............................................................................................................ 44 9. Storage and transportation ............................................................................... 46
4
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
1. Function Fuel level sensor "Strela" with interface RS232/485 output (hereafter FLS) is designed to measure the level of fuels and lubricants (POL) and can be used on vehicles and fuel depots in the systems which measure and control the fuel amount: gasoline, diesel fuel, oil.
FLS performs the functions of determining the fuel level,  recalculation  of level to amount (if there are no recalculation tables the sensor output value is proportional to the fuel level), transmission of measured values via RS-232 / RS-485 using protocol Modbus / Omnicomm.
FLS can be used with display units or programmable controllers with the characteristics of the input electrical signals corresponding to specifications of FLS.
Figure 1 – FLS appearance To improve reliability and performance of FLS  there are following technical solutions and functions:  The electronic circuit of the sensor is filled with an elastic compound that provides maximum protection and reliability in all operating conditions. Measuring tubes are made of material that does not react chemically with the fuel components.  The sensor contains a built-in voltage regulator, and its output is not affected by fluctuations of the supply voltage.  The averaging algorith is integrated in the sensor that allows to average readings at a given time interval.  The sensor has a built-in troubleshooting system.
5
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
2. Technical data Name Value Power Power supply voltage, V 10…30 Consumption current , mA 20 Interfaces RS-232 (RS-485) Communications protocol Modbus, Omnicomm Data transmission rate by default, bit/sec 19200 Supported data communications rate, bit/sec 9600, 14440, 19200 38400, 57600, 115200 Parity no Stop bit 1 Level measurement Low limit value of fuel level to capacity bottom, mm from 20 High limit measuring value, mm from 200 to 4000 Basic level measurement percentage error,  % of sensor length ± 1 Additional temperature percentage error %* not above ± 1 General data Dimensions, mm L x 70 x 70 Weight, kg from 0,3 to 3 Running time unlimited Operation temperature range, °С от -40 до +70 Relative humidity of ambient air at temperature not above +40 °С, % not above 95 *Additional percentage error calculates the temperature effect of ambient air from  – 40°C to +70°C.
6
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
3. Delivery set Name Quantity Fuel level sensor 1 pc. Extension Cable 1 pc. Gasket 1 pc. Screws for mounting 1 pc. * The sensors are supplied in the following length: 1400, 1000, 700, 500, 350, mm and other lengths on order.
7
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
4. Design and operation principle The measuring principle of the sensor is capacitive. The sensing element is a cylindrical capacitor formed by two concentric tubes which capacity changes with the level of immersion in the fuel.
Figure 2 – FLS schematic diagram This capacitor is connected to the drive circuit of the measuring generator, so the period of signal generated from the measuring generator depends directly on capacitance of sensing element, and therefore on the immersion level of FLS tubes into the fuel. Microcontroller according to built in program measures the period of signal generated by the measuring generator,  processes it - checks the validity of the measured values, averaging and temperature compensation. It also calculates the values of output parameters - the level of immersion, corresponding fuel amount, the values of N, F, T of Omnicomm protocol, generates diagnostic codes. According to requests (see chapter 6.3, 6.4 - "Description of Omnicomm protocol", "Description of MODBUS protocol") all the calculated and measured parameters can be read using the RS-232 / RS-485 lines.
Power module (Fig. 2) is used to form stable power supply for components of the sensor from the input voltage onboard power supply and to protect the sensor against voltage surges in the vehicle electrical system, reverse polarity on supply lines and interferences.
8
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
Figure 3 – FLS working algoritm
9
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
ATTENTION !!! It should be kept in mind that long-term effect on the sensor of limit values (and especially exceeding the limit values) of the parameters in the power circuit may cause irreversible consequences in the elements of safety circuits due to overheating or breakdown. This may lead to the device malfunction. Operating range of supply voltages can be found in the section "Technical Specifications". Description of FLS working algorith (fig.3): 1. First the frequency is measured (F instantaneous frequency) in the sensor, if there are no errors the value is averaged according to type of averaging set in the software. ATTENTION !!! At power on the averaging module is initialized so that for any type of averaging F average is equal to the first measured value of the instantaneous frequency. Running average Simple moving average, SMA is the arithmetic mean value of (n) values, received during the period of time (t) (fig. 4): ∑
,    ( ) Fi – value of the instantaneous frequency, Hz.
Figure 4 – Running average for 3 values Below are graphs where:  blue line – curve of changes of values for the instantaneous frequency;  red line – curve of average using 3 last values;  green line – curve of average using 5 last values;  purple line – curve of average using 10 last values.
10
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
F, Hz
t, s
Running average
F inst SMA(3) SMA(5) SMA(10)
0
200
400
600
800
1000
1200
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
F, Hz
t,s
Example of interfering by running average
F inst SMA(3) SMA(5) SMA(10)
11 CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
Exponential moving average, EMA considers that more late data are more important. Thus this type of moving average reacts more quickly to changes in readings.
The exponential moving average for the averaging interval t is calculated by the formula: :  (   ),  Yi – EMA in the point corresponding to the definite point of time; Yi-1 – EMA in the point before definite point of time, X – current frequency value, Hz; – smoothing factor takes values from 0 to 1; t – averaging interval (s), The minimum allowed value of t = 5 s. Below are graphs where:  blue line – curve of changes of values for the instantaneous frequency;  red line – curve of average if t=5 s;  green line – curve of average if t=10 s;  purple line – curve of average if t=15 s;;
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
F, Hz
t,s
exponential average
F inst EMA(5) EMA(10) EMA(20)
12
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
ATTENTION !!! If during measurement of the instantaneous frequency occurs an error an error code will be created, the current averaged frequency  value remains unchanged and the error value is omitted.
If temperature compensation is activated in the sensor settings the temperature compensation is carried out in accordance with the measured value of the temperature of the head; if the function of temperature compensation is deactivated the averaged frequency value remains unchanged. ATTENTION!!!  There is no need to use temperature compensation now because additional conventional error  by temperature is  less then 1%. All factory coefficients are equal to 1.
0
200
400
600
800
1000
1200
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
F,Hz
t,с
Example of interfering by exponential average
F inst EMA(5) EMA(10) EMA(20)
13 CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
   Piecewise-linear approximation is a partition of complex  curved  correspondence of fuel volume from level for a number of sections with following substitution of these sections of the curve to segments of a straight line. Piecewise-linear approximation  suits best for irregular shape tanks where the dependence of volume to the level is linear on definite sections  (Fig. 6).
Figure 6 – The advantage of a piecewise linear approximation for irregular- shaped tanks Polynomial approximation is the replacement of complex function with third- degree polynomial that is approximated to the original function.
Polynomial approximation is sometimes suitable for tanks of cylindrical shape (Fig. 7).
Figure 7 - Example of polynomial approximation for tanks of cylindrical shape
14
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
MODBUS or Omnicomm protocol using lines of RS-232/RS-485 interface. MODBUS protocol also allows to read other calculated sensors parameters (see chap. 6.4).
FLS error codes  tranmitted into the "T"-field Code,   T-field of Omnicomm protocol* Error description -100; 156 (-1; 255) values of sensor for empty and full tank are not calibrated -101; 155 (-2; 254) value of sensor for full tank is not calibrated -102; 154 (-3; 253) The frequency of the generator is equal to 0
-103; 153 (-4; 252)
Divide by zero, sensor is calibrated in one and the same point
-104; 152 (-5; 251) EEPROM reading error -105; 151 (-6; 250) Range excess in top point  F>(Fmax+10%) -106; 150 (-7; 249) Range excess in bottom point F<(Fmin-10%) *Within the brackets are error codes for sensors with firmware up to 5112010
15 CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
5. Operating rules 5.1. Sensor operation requirements
 Before sensor use it is necessary to  examinate it visually. If there are signs of mechanical damage (cracks, chips, dents, etc.) introduction into service of the sensor is not allowed;  After the sensor is installed in the vehicle it is recommended to seal all electrical connections;  Repair of the sensor should be performed in certified service centers;  Operation of the sensor must be carried out by personnel that have learnt the assembly, principle of  sensor operation and all instructions in this manual;
 The permittivities of meassured fuel must be close to constant. Otherwise, the measurement error can get increased.
5.2. General installation data The sensor can be installed instead of standard fuel level sensor or in special hole. It is recommended to install it as close as possible to the geometric center of the tank (Fig. 8a), in order to avoid the influence of vehicle inclination to sensor readings. For vehicles with two tanks in each tank is installed one sensor. In some cases (operating of vehicles on rough ground) it is recommended to install two sensors to one tank (Fig. 8b). In this case, they must be placed on the one diagonal at opposite side walls of the tanks and count the combined output value for both sensors.
а) closer to the geometric center of the tank ;
b) two sensors in one tank
Figure 8 - How to select sensor placement for installation
16
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
5.3. Connection diagrams Connector pin assignments Pin of connector Assignment Color of wire 1 Power «-» brown 2 Power «+» red 3 А/Rx green 4 B/Tx yellow
Figure 9 – FLS connector To implement various schemes of connection of FLS on vehicles  2 types of sensors are manufactured: 1. Sensor with aluminum body. It is designed to connect in the vehicle electrical system after the battery switch. Wire of the power "-" is connected to the sensor head (the resistance between the negative wire and the head is less than 1 Ohm). 2. Sensor with a carbon-fiber body. Designed to connect sensors directly to the battery in any place of the vehicle electrical system.
17 CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
Legend
Variant 1 It provides work of the system ONLY BY SWITCHED ON BATTERY SWITCH (CONNECTION AFTER BATTERY SWITCH) – the simple variant.
ATTENTION !!! According to this scheme the sensors with both aluminum and carbon-fiber body can be connected.
Figure 10 - Connection diagram before battery switch
18
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
FA fuse should be installed as close as possible to the point of connection "+ power" to protect the vehicle wiring against short-circuit of power lines of  monitoring system. Point A is connected in place of the presence (+) of electrical system when the ignition is off. It is recommended to connect it to set standard fuse to prevent them from burning due to the additional load. One of the best places is input "+" wire of ignition switch. Point B is connected somewhere under the dashboard of vehicle.
ATTENTION !!! Connect the "-"of your GPS-device and of the sensor to the same points!
Advantages:  Reliability  Simplicity Disadvantages:  Does not provide continuous monitoring
19 CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
Variant 2 It provides CONTINUOUS SYSTEM OPERATION (connect before battery swith). It is applied in the case when you need round the clock monitoring of the fuel. Sensor and GPS-device must be powered directly from the battery.
ATTENTION !!! This way can be connected sensors with carbon-fiber head only.
Figure 11 - Connection diagramm after battery switch FA fuse should be installed as close to the point of connection of "+ power" to protect the vehicle power line from short-circuit in wiring of monitoring system . Points A and B are connected to the terminals "+" and "-" of battery. ATTENTION !!! DO NOT use this scheme to the fuel tanks of gasoline- powered vehicles.
20
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
ATTENTION !!! When connected under this variant make sure that there is no contact between the outer tube and the body of the tank or a standard fuel level sensor. ATTENTION !!! Installation of the fuse FA2 is a must. If during the operation at battery switch off  the outer tube of FLS comes into contact with the body of the tank or standart level gauge, FA2 will protect wiring of your system from burning out. Advantages:  Simplicity  Provides continuous monitoring Disadvantages:  Unreliable, if not ensured 100% protection from possible contact of outer tube of FLS with the body  of the tank or standard fuel level sensor.
 Can not be used for fuel tanks of petrol vehicles.
21 CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
5.4. Setting steps 1. Drill a central hole (Fig. 12) for mounting the sensor. To install the sensor you would need bimetallic boring bit with diameter of 35 mm. Insert the sensor into hole and mark the places for holes to mount the sensor in the tank. Hole layout chart is shown in Fig. 12.
Figure 12 – Hole layout chart ATTENTION!!! Before drilling a hole in the tank with diesel fuel it must be completely filled in order to avoid vapor explosion! The fuel tank with gasoline fuel must be filled with water completely, or must be dismantled and  the remaining fuel must be evaporated. 2. Cut the sensor to required heigth - see. Fig. 13. Cut off aluminum tubes for required tank heigth with hacksaw and leave not less than 15-20 mm between the end of the sensor and the bottom of the tank for accumulation of water and dirt. Thoroughly clean the aluminum filings between the tubes.
3. Insert the isolation plug supplied with the sensor into the end of the tubes (see art. 5.5). ATTENTION!!! It is strictly prohibited to use sensors without the isolation plug;  it may lead to the sensor failure due to loosening of tubes during operation.
22
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
Figure 13 - Diagram of  sensor cutting 4. Lay cable for connection of FLS, make all connections in accordance with the selected connection diagram (see chap. 5.3). 5. Check operation of FLS. 6. Disconnect FLS. 7. Install the sensor and mount it with screws. 8. Connect FLS.
ATTENTION !!! Do not mix up wires, incorrect connection may lead to sensor malfunction! ATTENTION !!! Do not supply power more than 30 V.
23 CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
5.5. Isolating plug assembly After sensor cutting an isolating plug (IP) must always be inserted into the end of the tubes supplied with the sensor. ATTENTION!!! It is strictly prohibited to use sensors without the isolating plugs, it may lead to the sensor failure due to loosening of tubes during operation. Isolating plug has 3 positions: Position 1 Before inserting the IP into sensor it is necessary to push the inner rod from IP body by pressing it until it stops (Fig. 14).
Figure 14 - Appearance of IP in position 1
Position 2 After inserting the IP inside the sensor, press the inner rod  and insert it into IP on the same level as white part of IP for its fixation in tubes (Fig. 15).
Figure 15 - Appearance of IP in position 2
24
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
Position 3 To remove the IP from the sensor, press the inner rod and push it deep into the IP body. Thus the IP retainer can be easily removed from the tubes (Fig. 16).
Figure 16 - Appearance of IP in position 3
25 CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
6. Sensor setting and configuration For configuration you should: 1. Download the archive with the program DUTConfig from www.chelk.by, install DUTConfig software. 2. Connect the sensor to PC according to Fig. 17.
Figure 17 – Connection of FLS to PC To connect the sensor to a PC the universal service adapter USA (Fig. 18) should be used, produced by our company (for connection / calibration sensors with RS232 / 485 cable USA - FLS 4-pins required ).
Figure 18 – Appearance of USA Connection of  USA to sensor RS-485 DRB-9F FLS Strela RS-485 Connector pin Pin assignment Connector pin Pin assignment Wire colour 2 Common 1 Power «-» Brown
1 +12 V 2 Power «+» Red
9 A 3 A Green
5 B 4 B Yellow
26
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
Connection of  USA to sensor RS-232 DRB-9F FLS RS-232 Connector pin Pin purpose Connector pin Pin purpose Colour of the wire 2 Common 1 Power «-»          Brown
1 +12 V 2 Power «+» Red
9 Tx 3 Rx Green
5 Rx 4 Tx Yellow
3. Select on USA the operating mode RS-232, TTL UART (first LED must light, fig. 19, а) or RS-485, TTL UART (second LED must light, fig. 19, b).
а) Mode RS-232 b) Mode RS-485 Figure 19 – USA working indication 4. Start DUTConfig software. In the appeared window (Fig. 20) select sensor type: Interface.
Figure 20 – Select the sensor type
27 CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
5. In the appeared window indicate:  Connection port (fig. 21,1); you can check its number in the Windows Media Device Manager, where it is assigned to USA driver;  Data rate (standard speed of sensor work – 19200) (fig. 21,2);
Fig. 21 – FLS connection 6. Click [Connect] and make sure that the connection with sensor is set (fig. 21,4). If the connection is set you will see a software version in the main window. If connection is successful in the main window you will see software version (fig. 21,5) and sensor ID (fig. 21,3). ATTENTION!!! Originally ID – 1 is set to all devices. ATTENTION!!! If connection is not set automatically, enter 0 and click [Connect] in the field «Modbus ID». ATTENTION!!! To change data rate and device ID (in any setup mode) you should:
1. Click [Connect]; 2. Click [Edit] (fig. 21,6); 3. Set desired data rate and new ID; 4. Click [ОК] in the main window.
28
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
Fig. 22 –  Change of ID and data rate 6.1 Setting of FLS in the standard mode In the standard mode the following parameters are configurated:
1. Sensor calibration; 2. Averaging interval is set; 3. Parameters of sensor work under Omnicomm protocol are set. To configure FLS in the standard mode you should: 1. Click [Edit] (fig. 21,6). 2. Set required parameters. 3. To save parameters in the sensor click [ОК].
Fig. 23 – Standard mode of FLS setting
29 CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
6.1.1  Sensor calibration To calibrate a fuel sensor you should: 1. Completely immerse sensor in fuel. 2. Click [Full tank]. 3. Take the sensor out of fuel and dry it during 2-3 minutes. 4. Click [Empty tank]. If you know the frequency of dry and of completely immersed fuel sensor you can enter it manually: 1. In the field «Frequency for full tank, Hz» enter frequency value that corresponds to full tank. 2. In the field «Frequency for empty tank, Hz» enter frequency value that corresponds to empty tank. 6.1.2 Setting of averaging interval The averaging interval is a time period during which averaging of the measured frequency values of the measuring generator is made. To set an averaging interval you should enter value of an interval in seconds in the field "Averaging Interval, sec". ATTENTION!!! The possible averaging interval : 0 0-90 sec; the recommended averaging interval: 8 – 30 sec. ATTENTION!!! The averaging method set by default is running average. You can select other averaging method in the extended mode (see chapter 6.2). 6.1.3 Setting of FLS working parameters under Omnicomm protocol To set parameters of Omnicomm protocol you should: 1. To select data sending mode from FLS to terminal you should select in the field "Check box of automatic data output":  Switch off,  if the terminal polls the sensor itself. FLS sends data on request of terminal.  Binary, if the FLS sends data itself in the binary format after time period set in the software in the field «Data output period, sec».
 Text based, if the FLS sends data itself in the symbol format during time period set in the software in the field «Data output period, sec».
30
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
2. Set the period of data output (only in case if «Check box of automatic data output» differs from «Turn off»). To set the period you should enter time interval in seconds in the field «Data output period, sec» after which the data packets will be sent from FLS to terminal. 3. Set the network activity mode by selecting in the field "Mode of network activity":  Autonomous, if one FLS with RS-232 or one FLS with RS-485 is connected to terminal. In this mode FLS responses to any ID.  Network, if several sensors are connected to one terminal simultaneously (only for FLS with RS-485). In this mode FLS responses only to its own ID or ID=255. 6.2 FLS setting in the extended mode ATTENTION!!! To set and configurate the fuel sensor in the extended mode you should select menu Mode in the main window, then Mode → Extended. In the extended mode you can configurate the following parameters:
1. Sensor calibration; 2. Switch on/off thermal compensation ; 3. Level conversion to volume (FLS gauging); 4. Type and interval of averaging; 5. Parameters of the sensor work under Omnicomm protocol; To configure FLS in the extended mode you should: 1. Click [Edit] (fig. 21,6). 2. In the main window select tab Mode → Extended. 3. Set the required parameters. 4. To save parameters in the sensor click [ОК]. 6.2.1. Sensor calibration The sensor calibration in the extended mode is made similar to calibration in the standard mode.
31 CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
6.2.2. Thermal compensation setting Thermal compensation is a function that allows to remove dependence of FLS readings on the temperature changes. To set thermal compensation you should select Switch ON or OFF in the field "Thermal compensation". ATTENTION!!! At the moment there is no need to use thermal compensation because extra temperature percentage error is less then 1%. All factory coefficients are set equal to 1.
6.2.3. Level to volume conversion (FLS gauging) 1. In the field «Approximation type» select its type:  Piecewise linear approximation type is used for tanks of irregular shape;  Polynomial approximation type is sometimes used for tanks of cylindrical and  elliptical shape (cisterns). 2. Fill in gauging table:
Fig. 24 – Piecewise linear approximation
32
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
 You should enter the following lines for piecewise linear approximation type (fig. 26): immersion level in % and the corresponding value of fuel volume in liters. The lines can be placed randomly (not necessarily in ascending or descending order). The lines entered by mistake can be removed.
Fig. 25 – Polynomial approximation
 You should enter as basic data the following lines in the gauging table for polynomial approximation type (fig. 25): immersion level in % and the corresponding value of fuel volume in liters. Coefficients of polynom A,B,C,D will be automatically calculated and appear in the field "Polynom".
33 CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
6.2.4. Setting of averaging type and interval To set avering you should: 1. In the field "Averaging type" select the averaging type:  Exponential, averaging interval is set starting from 5 sec.  Running average, averaging interval is set within the limits from 0 to 90 sec. 2. To set averaging interval you should enter the time of average in seconds in the field «Averaging interval, sec».
ATTENTION!!! Adaptive averaging type is in the test stage and currently it is  not recommended for usage. 6.2.5. Setting of parameters of FLS work under Omnicomm protocol Setting of parameters of sensor work under  Omnicomm protocol is made similar to setting in the standard mode. Additionally in the Extended mode you can set the maximum value of N parameter (from 0 to 65535). To do this you should set it in the field "Maximum N value".
6.2.6. Change of the firmware To change the firmware you should: 1. In the Extended mode select menu «Change firmware» (fig. 26).
Fig. 26 – Change of the firmware 2. In the appeared window (fig. 27) click [Specify firmware file].
Fig. 27 –  Open firmware file 3. Indicate file with firmware and click [Upgrade firmware].
34
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
6.3. Description of Omnicomm protocol FLS supports commands of public part of Omnicomm protocol. The public part supports two types of the communications protocol: binary (HEX) or symbolical (passing of ASCII sequences). 6.3.1 Command description  for symbol communications protocol The communication under the symbol protocol consists in reception and sending of sequence of ASCII  symbols perceived as interrogation and reply commands. Command «DO» (0x44 0x4F) – data reading Reply line: F=xxxx t =xx N=xxxx.0 (CR)(LF) The command serves to read out the current data: F – current value of the immediate (not averaged) frequency of measuring generator, t – current temperature value in degrees Celsius or error code (see chapter 4), N – value of level (volume) (see chapter 4). After the command «DO» is received the program answers as the sequence of ASCII symbols, for example:
F=0AF9 t=1A N=03FF.0 <CR><LF>, All values are sent in hexadecimal form. Command «DP» (0x44 0x50) – periodical data output Reply line: F=xxxx t =xx N=xxxx.0 (CR)(LF) The command is intended for activation of periodic data output. After command processing the sensor makes periodic delivery symbolically (ASCII codes) of parmeters F, t, N (similar to the reply to the DO command).
Data are delivered periodically within interval set during FLS configuration in the software DUTConfig. ATTENTION!!!  If an interval of data output is set equal to zero data won't be generated. ATTENTION!!! Temporary (upto power off) switching off of periodic data output in a symbolical format is made after any reliable command of the Omnicomm protocol is received. ATTENTION!!! Switching off periodic data output in a symbolical format is made after "DO" command is received or after change of settings in the software DUTConfig .
35 CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
6.3.2 Commands description for binary communications protocol Data between the sensor and the external device are sent as messages with format represented in table «FLS command format».
FLS command format Field Field size, byte Value Prefix 1 0x31 for interrogation,0x3E for reply Network address 1 0x00…0xFF Operation code 1 0x06, 0x07
Parameters
from 0 to 8 Depends on the operation code
see command description
Check sum
1
It is calculated for all command fields. Initialization= 0. Polynom: a^8+a^5+a^4+1.
CRC algorithm To calculate CRC polynom a^8+a^5+a^4+1 can be used the following algorithm (language С):
1.
U8 CRC8(U8 data, U8 crc) {    U8 i = data ^ crc;   crc = 0;    if(i & 0x01) crc ^= 0x5e;   if(i & 0x02) crc ^= 0xbc;   if(i & 0x04) crc ^= 0x61;   if(i & 0x08) crc ^= 0xc2;   if(i & 0x10) crc ^= 0x9d;   if(i & 0x20) crc ^= 0x23;   if(i & 0x40) crc ^= 0x46;   if(i & 0x80) crc ^= 0x8c;   return crc;  }
36
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
2.
U8 CRC8 (U8 b, U8 crc) {    U8 i = 8;   do {      if ( (b ^ crc) & 0x01) {    crc = ( (crc ^ 0x18) >> 1 ) | 0x80;     } else {    crc >>= 1;     }     b >>= 1;    } while (--i);   return crc;  } 6.3.3 Command 0x06 (Single data reading)
Function code Description
0x06
DATA_READ (get the current data, once) The command serves to read out the current data: F – current value of the immediate (not averaged) frequency of measuring generator, t – current temperature value in degrees Celsius or error code  (see chapter 4), N –  value of level (volume) (see chapter 4). Data are sent least significant byte first. For example  – function code under Omnicomm – 0х06 (DATA_READ). Request Reply Field (HEX) Field (HEX) Prefix 31 Prefix 3E Network address 00…FF Network address 00…FF Operation code 06 Operation code 06 Check sum 00…FF t, °С -128…127 N 0000…FFFF F 0000…FFFF Check sum 00…FF
37 CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
6.3.4 Command 0x07 (Periodical data output)
Function code Description
0x07
DATA_CONTIN  (activate continuous data output) The command serves to activate periodical data output.
After command processing the sensor will start to generate periodic data: F, t, N (similar to the command reply to command 0x06), with time interval set at FLS configuration in software DUTConfig. At zero value of an interval data aren't delivered. Periodic data output is deactivated after receiving any reliable command, processor reset or shutdown of supply voltage if the mode of automatic data output wasn't set at FLS configuration in software DUTConfig.
Data are sent least significant byte first. For example – function code under Omnicomm – 0х07 (DATA_CONTIN). Request Reply Field (HEX) Field (HEX) Prefix 31 Prefix 3E Network address 00…FF Network address 00…FF Operation code 07 Operation code 07 Check sum 00…FF Command is completed successfully 00 Command cannot be completed 01 Check sum 00…FF Format of periodically generated data: Reply Field (HEX) Prefix 3E Network address 00…FF Operation code 07 Temperature, °С -128…127 Relative level 0000…FFFF Frequency value 0000…FFFF Check sum 00…FF
38
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
6.4. Description of Modbus protocol FLS is intended for use with display devices and programmable controlers which support connection via RS-232 interface (only one sensor on the line), via RS-485 (several sensors on the line + increase in communication range) and work under the MODBUS protocol (see www.modbus.org).
6.4.1 Supported functions of MODBUS protocol
Function code Description
0x04
Read Input Registers  (reading of register values, starting from definite address)
0x06
Write Single Register  (record of register value) 6.4.2 Description of registers used in the FLS. Addressing in MODBUS happens through 16-bit registers. To use float type a pair of two registers is applied. Name Address Size/mode Description
liter 0 (0x00) Float/ro
Sensor readings, l (if V is set - sensor volume) prosent_L 2 (0x02) Float/ro Sensor readings, % from length DOT_frequency 4 (0x04) Float/ro Frequency of internal generator
DOT_frequency core 6 (0x06) Float/ro
Frequency of internal generator, non-normalized DOT_period 8 (0x08) Float/ro Period of internal generator
DOT_period_core 10 (0x0A) Float/ro
Period of internal generator, non- normalized U_t 12 (0x0C) Float/ro Voltage of thermal sensor t 14 (0x0E) signed short/ro Head temperature
Fl_termo 15 (0x0F) unsigned short/ro
Tick box of temp. sensor (0–no) type_appr 16 (0x10) unsigned short/rw Approximation type
deltaU_pow 17 (0x11) unsigned short/rw
Voltage drop of sensor power – engine state interrogation ON/OFF, mV
EngineState 18 (0x12) unsigned short/rw
Engine state: 0 – shut off, not 0 – started version_po 19 (0x13) unsigned long/ro Software version
39 CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
type_average 21 (0x15) unsigned short/rw
Averaging type: 0 -exponential, 1 - running average
Time 22 (0x16) unsigned short/rw
Averaging time of running average, sec
Alfa 23 (0x17) Float/rw
Alpha coefficient of exponential averaging
fl_auto_send 25 (0x19) unsigned short/rw
Check box of auto data output under Omnicomm protocol: 0 – no; 1 – yes
period_auto 26 (0x1A) unsigned short/rw
Data output period under Omnicomm protocol in the autogeneration mode omni_net_mode 27 (0x1B) unsigned short/rw Mode of line work for Omnicomm
Omni_error 28 (0x1C) unsigned short/ro
Error code, that will be shown in the temperature field under Omnicomm protocol
max_N 29 (0x1D) unsigned short/rw
Max. value, generated under Omnicomm protocol
N_point 30 (0x1E) unsigned short/ro Number of approximation points dev_id 31 (0x1F) unsigned short/rw Modbus address Boudrate 32 (0x20) unsigned long/rw Data rate under Uart error 34 (0x22) unsigned short/ro Error code Password 35 (0x23) unsigned short/rw Password for parameters change F_min 36 (0x24) Float/rw Frequency of the full sensor F_max 38 (0x26) Float/rw Frequency of the empty sensor *U_pow 40 (0x28) unsigned short/ro Sensor power supply voltage, mV
*time_average_win dow_stop
41 (0x29) unsigned short/rw
Averging time of the running average at adaptive filtration and shut off engine, sec
*deltaFout 42 (0x2a) unsigned short/rw
Frequency generation range on the frequency output reservID 43 (0x2b) unsigned short/rw Reserved for the future
fl_termo_correct 44 (0x2c) unsigned short/ro
Tick box for thermal compensation polinom_termo_correct 45 (0x2d) Float[5]/rw Polynom thermal correction polinom_t 55 (0x37) Float[4]/rw Temperature sensor polynom * Present registers are available only in the firmware versions manufactured after 22.11.2012.
40
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
6.4.3 Data transmission format Unsigned short (16 bit) Number 0х1234 – byte 0х12 is sent first, then 0х34. Float inverse (32 bit) Number 0х12345678 – consists of two 16 bit registers 0х1234 and 0х5678. Register 0х1234 is addressed first, then 0х5678. Registers are transmitted as unsigned short (see above). Example – reading of sensor parameters. Function code under MODBUS – 0х04 (READ_INPUT_REGISTERS). Example – percent reading of tank filling: Request Reply Field (HEX) Field (HEX) Function code 04 Function code 04 Address Hi 00 Number of bytes 02 Address Lo 02 Register 0 Hi 12 Number of registers Hi 00 Register 0 Lo 34 Number of registers Lo 02 Register 1 Hi 56 Register1 Lo 78 Example - record of sensor parameters. Function code under MODBUS – 0х06 (WRITE_SINGLE_REGISTER). Example – record of dry sensor frequency (record is done with 2 packages): Package №1 Request Reply Field (HEX) Field (HEX) Function code 06 Function code 06 Address Hi 00 Address Hi 00 Address Lo 26 Address Lo 26 Register value Hi 12 Register value Hi 12 Register value Lo 34 Register value Lo 34
41 CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
Package №2
Request Reply Field (HEX) Field (HEX) Function code 06 Function code 06 Address Hi 00 Address Hi 00 Address Lo 27 Address Lo 27 Register value Hi 56 Register value Hi 56 Register value Lo 78 Register value Lo 78
6.5. Performance test 1. Connect FLS to PC. 2. Define fuel volume in the vehicle tank. 3. In the software BridgeToolBox click [Read everything from the device]. 4. Total volume displayed in the program window has to correspond to filled in the tank fuel volume.
42
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
7. Maintenance The device doesn't require technical maintenance. Typical failures and troubleshooting Error Failure description Troubleshooting Generator frequency is equal to 0 Code: -102; 154 (-3; 253) Description: generator is stopped –the sensor doesn’t measure fuel level . Type of error: The error is of sporadic* (water short-out when vehicle is moving) or permanent (mechanical short-circuit) nature. After troubleshooting the sensor switches into operation mode.  Reason: Tubes of sensing element are short-out, there is water in the fuel, mechanical short-circuit. 1. Dry the sensor, drain water from the tank; 2. Eliminate mechanical short-circuit. Measure resistance between the tubes of the sensing element with circuit analyzer when the sensor is off. The value of the resistanc should be above 460 kOhm.
Read error EEPROM Code: -104; 152 (-5; 251)
Description: parameters set at sensor calibration are failed.  Reason: possible damage by static electricity at sensor cutting.
1. You should configurage FLS again (see chapter 6). Turn on and off the power. 2. Contact the manufacturer.
Range excess on top F> Fmax +10% Code: -105; 151 (-6;
250)
Description: at low fuel level the sensor shows zero and then shows error. Type of error: the error occurs on the «dry» sensor. If you submerse sensor into fuel it works properly after it passes dead zone.
Reason: the sensor is calibrated wrong. The error can also be caused by damage of sensing element cover.
1. Calibrate the sensor, if you couldn't correct the failure you should contact the manufacturer.
43 CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
Range excess on bottom F<Fmin– 10% Код: -106; 150 (-7; 249)
Description: fuel level is higher than the real one, the sensor shows an error from time to time. Type of error: the error occures when sensor is immersed into fuel at the level close to max or at any other level at water short-circuit. If the error changes to error «Generator frequency is equal to 0», the failure is caused by the water in fuel. Reason: the sensor is calibrated wrong. short-circuit of the sensing element with water or dirt in the tank.
1. The error appears at any level and the error code changes to -102; 154 from time to time (-3; 253) (Generator frequency is equal to 0) Please follow the recommendations given to error code -102; 154 (-3; 253). 2. If the error appears at one and the same level you should calibrate the sensor. If the failure wasn't corrected please contact the manufacturer.
*Sporadic – from time to time.
44
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
8. Marking
code thatOn every sensor there is a dot peen marking that consists of 10 symbols: Example of the code 3 3 L 3 4 1 8 5 3 2 Order number of symbol from code 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Symbol value FLS type Code of length Code type* Date Decoding Digital 232 700 mm for FLS it's always «L» 17:00 09.07.2012 *«Code type» – for FLS it's always «L» Sensor type 3 Digital 232 4 Digital 485
Codes of lengths 1 350 mm 2 500 mm 3 700 mm 4 1000 mm 5 1400 mm
45 CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
«Date» — manufacturing date of FLS, coding  – UNIX time, without the first and the last two symbols.
UNIX time 1 Date from marking 0 0
here — You can decode UNIX time http:// www.onlineconversion.com/unix_time.htm Example. FLS with code 42L3655169. Decoding: 4 – FLS with 485 interface; 2 – length 500 mm; L – code type; 3655169 – date in code:  We get 3655169;  Add 1 at the beginning and 00 at the end → 1365516900;  On the website http://www.onlineconversion.com/unix_time.htm in the field «Unix timestamp» enter the received code, click [Submit] – in the field below you will see the manufacturing date – Tue, 09 Apr 2013 14:15:00 GMT.
Fig. 30 – Date decoding
46
CHELK LLC Belarus, Minsk, 1-st Tverdy pereulok, 11, office 48 +375172945097
9. Transportation and storage Transportation The packed device can be transported on the following conditions:
 air temperature from -40°C to +80°C;  relative air humidity not above 95% at temperature 40°C;  transportation is allowed by enclosed transport of any type.
Storage The packed device can be stored on the following conditions:  air temperature from  -40°C to +80°C;  relative air humidity not above 95 %  at temperature 40°С.

Monday, December 1, 2014



  
Trưởng bản Bùi Văn Tường, người giàu nhất bản Tháu
 Đó là lời ngợi khen của đồng bào Mường bản Tháu, xã Lạc Sỹ (Yên Thuỷ) dành cho ông Bùi Văn Tường - người trưởng bản luôn được bà con nơi đây quý trọng và tín nhiệm.

Ông tâm sự: Tình yêu quê hương đất Mường đã níu chân ông từ thuở ấu thơ cho đến nay tóc đã pha sương, điểm bạc. Tận bây giờ, ông vẫn chưa quên những ngày đói nghèo của 20 năm trước. Cả bản mấy mươi nóc nhà đều lả đi vì đói. Củ vớn chát là vậy mà các hộ vẫn phải dùng làm nguồn lương thực chính. Nước luộc vớn đổ ra đen cả dòng suối Cua, đến lũ trâu cũng ngại ra suối uống nước. Thế mà, chỉ sau đó ít năm, cuộc sống của bà con trong bản đã đổi thay đáng kể. Với trưởng bản Bùi Văn Tường và hơn 40 hộ dân ở đây, đổi thay đó có được là nhờ ơn Đảng.

Đến bản Tháu, đâu đâu cũng thấy màu xanh của núi, của rừng, của thiên nhiên ưu đãi. Tận dụng thế mạnh này, ông trở thành hộ đầu tiên phát triển nghề nuôi ong lấy mật. Cách nuôi ong của ông vẫn theo cách dân gian phổ biến, không tốn nhiều công sức mà đổi lại, mật ong làm ra là thứ mật ong rừng thứ thiệt. Quanh nhà, ông đã để sẵn 11 tổ ong cải tiến chờ hàng trăm đàn ong lớn, bé mang hương hoa, mật ngọt từ rừng trở về. “Hữu xạ, tự nhiên hương”, chẳng bao lâu, mật ong của gia đình ông được nhiều khách gần xa tìm đến mua.

Ông cho biết: Bình quân mỗi năm, ông thu được gần 200 lít mật. Với giá bán trên thị trường hiện nay, ông có được trên 20 triệu đồng /năm. Thấy ông nuôi ong mật hiệu quả, các hộ dân trong bản nô nức làm theo và đều được ông tận tình hướng dẫn và chỉ cho một số kinh nghiệm, cách thức nuôi ong. Đến nay, 80% số hộ trong bản đã phát triển nghề này và thu được những thành quả mong muốn. Bản Tháu ít ruộng, ông còn vận động bà con phát triển chăn nuôi, nghề rừng, giữ gìn tài nguyên thiên nhiên cho bản thêm giàu, thêm đẹp. Riêng gia đình ông hiện có 15 con trâu, bò, khoanh nuôi và trồng rừng với diện tích 2ha. Từ các nguồn thu, cuộc sống của gia đình ông ngày càng được cải thiện. Nhà sàn của gia đình ông là ngôi nhà sàn mới, to, rộng và đẹp nhất bản.

Bên cạnh phát triển kinh tế gia đình, làm giàu chính đáng, trưởng bản Tường còn hết lòng cho mọi công việc của bản. Bản Tháu có 45 hộ gia đình thì 100% số hộ đều sinh họat trong nếp nhà sàn truyền thống. Mấy năm trước, có một vài hộ gia đình kinh tế khá giả muốn bỏ nhà sàn, làm nhà xây. Với cách vận động, thuyết phục tích cực, thoả đáng của ông, các hộ này đã vui vẻ giữ nguyên nếp nhà sàn truyền thống.

9 năm liền làm trưởng bản, ông Tường đã có những đóng góp tích cực cho làng bản. Ông vận động bà con trong bản thực hiện tốt chính sách về dân số, duy trì nhiều năm liền không có cặp vợ chồng sinh con thứ 3. Tuyên truyền, vận động các gia đình giữ gìn vệ sinh môi trường, không nuôi nhốt gia súc, gia cầm dưới gầm sàn. Đến nay, 100% hộ dân bản Tháu đã di dời chuồng trại cách xa nơi ở và đưa gia súc đến nơi chăn thả tập trung. Ông cũng tham gia vận động, góp sức đưa cuộc vận động Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư tại bản Tháu đi vào nề nếp, giữ ổn định tình hình an ninh - chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương.

                                                                             nguồn:     baohoabinh.com.vn




  
Anh Bùi Văn Thư thực sự là tấm gương vượt khó, dám nghĩ, dám làm để thanh niên noi theo. (Trong ảnh: Anh Bùi Văn Thư (bên trai) bên hồ cá đã đến kỳ thu hoạch.
 Là một trong 7 thanh niên tiêu biểu nhất được biểu dương tại Đại hội đại biểu Hội LHTN huyện Lạc Sơn lần thứ IV, nhiệm kỳ 2014 - 2019, anh Bùi Văn Thư (xã Ân Nghĩa, Lạc Sơn) với mô hình phát triển kinh tế VAC kết hợp với tiểu thủ công nghiệp thực sự là tấm gương vượt khó làm giàu đầy bản lĩnh.

Anh Thư sinh năm 1984 trong 1 gia đình khó khăn tại xóm Búm (xã Ân Nghĩa). Bố mẹ làm nghề thuần nông, không đủ tiền nuôi 3 anh em ăn học, vì vậy, học hết lớp 9, anh đã phải theo bạn bè đi làm ăn xakiếm tiền phụ giúp gia đình. Sau 7 năm vào Nam làm thuê, lăn lộn với đủ thứ nghề, mỗi tháng cũng chỉ tiết kiệm được trên dưới 1 triệu đồng gửi về cho bố mẹ, anh nhận ra rằng: dù có chăm chỉ làm việc đến đâu anh cũng khó mà dựng nghiệp được nơi đất khách. Anh quyết định về quê đầu tư phát triển kinh tế.

Với số vốn ít ỏi dành dụm và vay mượn thêm bạn bè, anh bắt đầu với việc nuôi lợn nái và mua máy sátSau 4 năm làm ăn, trải qua nhiều vất vả, gian truân, anh đã trả hết nợ và tiết kiệm được 20 triệu đồng. Nhận thấy đất quê mình còn rộng, có nhiều tiềm năng phát triển mô hình VAC, anh mạnh dạn vay thêm 80 triệu đồng để thầu 2 hồ cá và mua 1 máy ép gạch bi. Dám nghĩ, dám làm, cùng gia đình vượt mọi khó khăn, đến nay, anh đã là ông chủ của 2 hồ cá rộng 2 ha, mỗi năm cho thu hoạch từ 2 - 3 tấn cá, chăn thả trên 300 con ngan, vịt, nuôi 5 lợn nái và nhiều lợn thịt, mỗi năm thu khoảng 2 tấn lợn, 1 máy sản xuất gạch bi, mỗi tháng xuất khoảng 7 - 8 vạn gạch, 1 máy xay sát và hơn 2.500m2  ruộng, mỗi năm thu khoảng 3 tấn thóc, tổng thu nhập bình quân gần 200 triệu đồng/năm.

Chia sẻ những kinh nghiệm làm kinh tế, anh Bùi Văn Thư tâm sự: Ban đầu khi mới đầu tư vào mô hình VAC, anh gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là về kỹ thuật nuôi, trồng và các loại dịch bệnh gia súc, gia cầm. Nhiều lúc thua lỗ, cảm thấy nản chí. Tuy nhiên, được anh em, bạn bè giúp đỡ, động viên và học hỏi qua cán bộ khuyến nông, thú y, anh đã đúc rút được nhiều kinh nghiệm qua mỗi lần thất bại, thực hiện nuôi trồng đúng quy trình kỹ thuật, tìm hiểu thị trường, đầu tư đúng nhu cầu của người dân và bước đầu đã tương đối thành công. Với quy mô sản xuất hiện nay, ngoài 4 thành viên trong gia đình, anh giải quyết việc làm thường xuyên cho 2 lao động với thu nhập khoảng 3 - 4 triệu đồng/năm.

Không chỉ làm giàu cho bản thân, anh Thư còn tích cực tham gia các hoạt động chung của Đoàn, Hội. Anh thường xuyên quan tâm, hỏi thăm và chia sẻ kinh nghiệm làm kinh tế cho thanh niên trong xóm, xã. Anh được bầu vào Ủy ban Hội LHTN huyện Lạc Sơn khóa IV, nhiệm kỳ 2014 - 2019 và là một trong 7 thanh niên tiêu biểu nhất được vinh danh tại Đại hội. Cộng với bản chất hiền lành, thật thà, anh thực sự là tấm gương dám nghĩ, dám làm, được thanh niên tin tưởng và noi theo.


                               nguồn : baohoabinh.com.vn

Một góc văn hóa Mường ở Hòa Bình
Cập nhật: Thứ sáu, 17/10/2014 | 5:04:12 Chiều
  
Anh Bùi Thanh Bình tại phòng trưng bày chiêng Mường cổ gồm 100 chiếc (Bảo tàng di sản văn hoá Mường) ở phường Thái Bình -TP Hoà Bình.
(HBĐT) - Một nhiếp ảnh gia ở Hà Nội đánh tiếng rằng: Có phải cử nhân văn hóa Bùi Thanh Bình, chủ nhân của nhà sàn Mường Động (suối khoáng Hạ Bì - Kim Bôi) nay đã thành lập Bảo tàng tư nhân di sản văn hóa Mường không? Lên mạng tìm tên bảo tàng không có gì. Đem thắc mắc này đến gặp anh - Giám đốc Bùi Thanh Bình khẳng định: Mới có giấy phép hoạt động bảo tàng ngoài công lập do UBND tỉnh cấp từ tháng 1/2014, mọi chuyện cũng mới khởi đầu thôi mà.

Đến thăm Bảo tàng di sản văn hóa Mường của gia đình anh ở tổ 6, phường Thái Bình (TPHB) thấy điều anh nói dạo đầu quá khiêm tốn bởi trên khu đất của anh trên đồi cao rộng đã định hình một khu bảo tàng khá quy mô và bài bản, hợp lý. 6 tòa nhà to đẹp, khang trang được xây dựng mang đậm bản sắc văn hóa Mường - một hình ảnh thu nhỏ của một bản Mường dưới chân đồi. Ngoại trừ 1 thư viện làm theo mô hình nhà ngang bằng gỗ (đã có khoảng 6.000 đầu sách), 5 tòa nhà còn lại đều có kiến trúc nhà sàn Mường cổ xưa với các dãy nhà được gắn tên, phục dựng nhằm lưu giữ kiến trúc nhà sàn xưa (nhà trưng bày chiêng Mường, kho cổ vật Mường, phòng trưng bày văn hóa Mường, nhà sàn Mường, nhà lang Mường, khu ẩm thực xứ Mường và hội trường...). Nhưng điều kỳ công nhất của bảo tàng lại nằm ở những hiện vật được chủ nhân dày công sưu tầm từ 30 năm nay. Anh Bình trải lòng: Là người Mường Tân Thành (Lương Sơn) thấy cuộc sống bản làng dân tộc Mường ngày càng phát triển, thật đáng mừng nhưng kèm theo đó là sự phôi phai về kiến trúc, trang phục của văn hóa Mường... Vì thế, hàng chục năm qua, từ góc độ của người làm văn hóa, làm văn hóa du lịch, tôi thấy cần phải lưu giữ những hiện vật xưa cũ của người Mường Hòa Bình”. Do vậy, mỗi lần đi, được đến với nhiều vùng miền trong tỉnh, nhất là nơi sinh sống của đồng bào Mường tỉnh ta, “máu” của người nghiên cứu văn nghệ dân gian, của người nghệ sĩ luôn trỗi dậy, cho anh cái nhìn thẩm định đối với các giá trị văn hóa qua từng hiện vật, từng đồ dùng xưa. Văn hóa vật thể và phi vật thể được anh thận trọng tìm kiếm, lưu giữ.

Buổi ban đầu, thú sưu tầm chỉ nhằm thỏa nỗi đam mê, mong muốn những đồ dùng, hiện vật đó được giữ lại, không mất đi cùng năm tháng để sau này, thế hệ con cháu người dân tộc Mường hiểu được, biết được cuộc sống sinh hoạt tinh thần của cha ông mình. Dần về sau, ý tưởng về một nơi lưu giữ, trưng bày được anh cân nhắc, tính đến. Chính vì thế mà đã có sự ra đời của Trung tâm bảo tồn, phát huy di sản văn hoá Mường cách đây vài năm. Để rồi khi đã chín muồi, anh và gia đình đầu tư kinh phí dựng nhà, lập bảo tàng tư nhân với chủ đề: di sản văn hóa Mường đầu tiên ở Hòa Bình. Trên 5.000 hiện vật được trưng bày trong những ngôi nhà sàn (đồ đá, đồ đồng, gốm sứ qua các thời kỳ; chuyên đề quan lang xứ Mường, trưng bày đời sống thực của gia đình bình dân Mường)...  Người xem sẽ bị chinh phục bởi bộ sưu tầm cồng chiêng gồm 100 chiếc. Trong đó có chiêng cổ, lớn nhất có đường kính 70 cm và chiêng nhỏ nhất. Những bộ sưu tập khá “độc” về đời sống quan lang xứ Mường và đồng bào Mường gắn với “lịch Mường - lịch tre” đã tạo được dấu ấn riêng. Bước lên ngôi nhà sàn Mường dân dã, du khách có thể cảm nhận được nếp sinh hoạt của người Mường Hòa Bình. Những di sản văn hoá Mường cũng từng theo chủ nhân đến tham gia trưng bày ở Tây Bắc và Hà Nội. Bản thân anh Bùi Thanh Bình từng được bằng khen của UBND tỉnh vì đóng góp những “góc nhỏ” của văn hóa Mường Hòa Bình đến với bạn bè gần xa...

Anh đang ấp ủ: sau này, không gian bảo tàng di sản Mường Hòa Bình sẽ thấm đẫm âm nhạc dân tộc Mường (cồng chiêng, hát rằng thường...) cùng các điệu dân ca, dân vũ Mường. Anh mong muốn, du khách đến đây được ngắm nhìn, tìm hiểu, nghiên cứu về văn hóa Mường, được thưởng thức văn hóa ẩm thực dân tộc Mường sẽ được học, được tập đánh cồng, múa sạp, hát đúm, được ném còn, đánh đu hay tham gia các trò chơi của dân tộc Mường. Tiếp đó cũng cần phải có một trang điện tử về bảo tàng để phục vụ những ai quan tâm đến văn hóa Hòa Bình nói chung và văn hóa Mường nói riêng. Tâm huyết và việc làm của hội viên Hội văn nghệ dân gian Việt Nam Bùi Thanh Bình thật đáng trân trọng.
                                                              Theo :Bùi Huy

                                                 nguồn :     baohoabinh.com.vn

Sunday, November 2, 2014

Có ai tận mắt được xem những pha Nhảy Dù ở Lạc Sơn , những pha nhảy ngoạn mục từ trên vách núi xuống chưa .chỉ có ở huyện lạc sơn - hòa bình .

nhảy dù ở lạc sơn_khonggianmuong
         khu rừng nguyên sinh tuyệt đẹp anh lái dù mải ngắm :v




nhảy dù đất lạc sơn




nhay du- không gian mường



 ở nơi đây có những ngọn núi cao hùng vĩ phong cảnh tuyệt đẹp . là sự lựa chọn tốt nhất cho việc thả mình từ trên cao . được thỏa đam mê với khung cảnh tuyệt đẹp hiện lên trước mắt. với tầm nhìn xa khi đứng ở một độ cao nhất định bạn có thể phóng tầm mắt nhìn trọn mảnh đất Lạc Sơn và cũng là vùng đất Du lịch khám phá .



nhảy dù trên đất lạc sơn


 là nơi lý tưởng của các đoàn phượt yêu thích mạo hiểm chỉ có thể đến mảng đất Lạc Sơn - Hòa Bình là điều tuyệt với cho chuyến dã ngoại của bạn và đặc biệt hơn bạn có cơ hội thưởng thức các món ăn nổi tiếng nơi đây như lợn mường với các món được chế biến bắt mắt tạo cảm giác ngon, lạ, độc, cho mỗi du khách ghé thăm .



nhảy dù ở lạc sơn_khonggianmuong

nhảy dù_khonggianmuong

khán giả hâm mộ nhảy dù đã đến xem rất đông 





 
nhảy dù ở lạc sơn_khonggianmuong






nhảy dù ở lạc sơn - khonggianmuong
khung cảnh làng mạc của vùng đất hòa bình nơi đây tuyệt đẹp . 
có dịp bạn nên ghé thăm nơi này .






nhảy dù ở lạc sơn - khonggianmuong








nhaydu_khonggianmuong
                       Góc nhìn được chụp từ trên cao toàn khu vực hạ cách của các phi cơ dù .









nhảy dù_khonggianmuong

          sân ruộng lúa vừa mới gặt xong vẫn còn gốc rạ là nơi bến đậu lý tưởng của các phi lái dù .




nhảy dù -khonggianmuong

                                 cảnh đáp sân cỏ tuyệt đẹp -góc nhìn cuộc sống .

Saturday, October 25, 2014

Monday, October 20, 2014

    Trong vài năm trở lại đây khi mà người ta biết đến nhiều hơn về hượng vị cũng như là công dụng mà hạt dổi mang lại .thì giá trị của nó đã được nâng lên .có thể nói hạt dổi và cây của có đều có giá trị kinh tế cao.

      Cây dổi vốn là một loài gỗ quý, không cong vênh và có mùi thơm, do nhu cầu của thị trường ẩm thực trong nước, hạt dổi thơm dùng làm gia vị mấy năm nay rất có giá. Cây dổi xã Chí Ðạo (huyện Lạc Sơn, Hòa Bình) đang trở thành cây xóa đói, giảm nghèo và tiến tới làm giàu của người dân nơi đây.
   
hạt dổi_ẩm thực người mường-khonggianmuong.blogspot.com
ảnh :không gian mường
     Từ hiệu quả kinh tế do cây dổi mang lại, khoảng chục năm lại đây, người dân trong xã đã không chặt bán cây nữa. Hiện nay, nhiều hộ dân xã Chí Ðạo đang phát triển nhân rộng trồng thành rừng, có hộ lại phát triển mô hình ươm bán giống cây.

     Ưu điểm của phát triển cây dổi là không mất nhiều công chăm sóc, bảo vệ; sản phẩm là hạt dễ thu hoạch, bảo quản, chỉ cần phơi khô, không sợ hỏng, mốc và bán được quanh năm. Cây dổi trồng tám năm là ra hoa, bói hạt. Cây càng lâu năm thì giá trị càng cao, một m3 gỗ dổi hiện thị trường có giá trên dưới 15 triệu đồng.
 
hat doi song_ẩm thực mường- không gian mường
                                                      ảnh : không gian mường
        Hạt dổi Chí Ðạo đã trở thành đặc sản nơi đây bởi trữ lượng tinh dầu cao, mùi vị thơm, không đắng và không có sự pha trộn các loại hạt có hình dạng tương tự. Tuy nhiên, sản phẩm hạt dổi của bà con chưa có đầu ra ổn định, chủ yếu do tư thương tìm đến thu mua, cho nên có lúc xảy ra tình trạng ép giá... Hiện nay, xã Chí Ðạo đang phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh thực hiện dự án "Xây dựng thương hiệu tập thể cho hạt dổi Lạc Sơn". Ðây là cơ hội giúp sản phẩm hạt dổi từng bước xây dựng một thương hiệu mạnh trên thị trường, vươn ra các tỉnh, thành phố trong cả nước và tiến tới khai thác tiềm năng xuất khẩu.